HPLC در نقش آمینواسید آنالایزر
آنالایزرهای آمینواسید ، آمینواسیدهای اولیه و ثانویه در مایعات فیزیولوژیکی مانند پلاسما و ادرار را تشخیص داده و کمی می‌کنند. این اطلاعات در تشخیص و مانیتور کردن درمان خطاهای متابولیسم مادرزادی و اختلالات دیگر استفاده می‌شوند. این اختلالات معمولا خطاهای تولیدشده به صورت ژنتیکی در متابولیسم پروتئین هستند و در صورتی که زود تشخیص داده نشده و درمان نشوند ، می‌توانند عوارض بسیار جدی ایجاد کنند. شایع‌ترین اختلال ، فنیل‌کتونور (Phenylketonuria-PKU) است که در آن کمبود آنزیم موجب افزایش غلظت فنیل آلانین می‌شود. Aminoaciduria های دیگر (یعنی وجود آمینواسید بالاتر از سطح طبیعی در ادرار) شامل tyrosinemia , alkaptonuria , homocystinuria و branched-chain ketoaciduria می‌شوند. تغییر در سطح آمینواسید همچنین ممکن است در اثر فقر غذائی ، جراحت ، عفونت ، مشکل در کلیه یا کبد و سرطان ایجاد شود.
آنالایزرهای آمینواسید می‌توانند آمینواسیدهای فعال از نظر نوروشیمیائی آسپارتات ، گلوتامات و اسید (aminobutyric) در مایع مغزی نخاعی (CSF) را تشخیص دهند و می‌توان از این اطلاعات برای دسترسی به وضعیت تغذیه بیماران قبل از جراحی و نیز پیگیری روند پیشروی درمان آن‌ها استفاده کرد.
اصول عملکرد
آمـیـنـواسـیـدهـا تـرکـیـبـات آلـی‌ای هـسـتـند که حـــاوی یـــک گــروه آمـیـنــو (۲)NH و یــک گــروه کربوکسیل (COOH) اند که با پیوند پپتیدی برای ایجاد پروتئین‌ها به هم متصل شده‌اند. بسیاری از آن‌هـا در بـدن سـنـتـز مـی‌شـوند ؛ در حالی که بـرخـی از آن‌ها باید توسط تغذیه تأمین شوند. ویژگی مهم در جداسازی آمینواسیدها ، ساختار پایه‌ی آن‌هاست: آن‌ها به شدت قطبی‌اند و در محلول‌های آبی به صورت یون‌های دوقطبی به نام zwitterions وجود دارند که هم گروه‌های با بار مثبت و هم گروه‌های با بار منفی دارند. گروه عاملی آمینو اسید (R) که در شکل اول نشان داده شده است ، برای تفکیک آمینواسیدها از همدیگر استفاده می‌شود ؛ در شکل ، جداسازی آمینواسیدها نشان داده شده است. آمینواسیدهای اولیه یا α ، گروه آمین متصل به α یا اتم کربن متصل به گروه کربوکسیل دارند ؛ آمینواسیدهای ثانویه یا β ، گروه آمین متصل به β یا دومین اتم کربن دارند (شکل دوم را ببینید) برخی از آنالایزرها تنها آمینواسیدهای اولیه را جدا می‌کنند ؛ در حالی که برخی از آن‌ها هم آمینواسیدهای اولیه و هم ثانویه را جدا می‌کنند.
قبل از آنالیز کروماتوگرافی ، پیوندهای پپتیدی در یک حلال حل شده و معمولا نمونه در یــک بــافــر بــا phenyl isothiocyanate) PITC) واکنـش مـی‌دهـد تـا مشتقـی از phenylthiocarbamyl) PTC) ایـجــاد شــود. آمـیـنــواسـیــدهــای PTC بــه مـشـتـقــات آمـیـنــواسـیـد phenylthiohydantoin) PTH) تبدیل می‌شوند و این ها با کروماتوگرافی از هم جداشده و با یـک معـرف مـاننـد ninhydrin واکنـش داده و یـک تـرکیـب رنگـی را تشکیـل مـی‌دهند. کـرومـاتـوگـرافـی اجـزای نمونه را بر اساس میل ترکیبی متفاوت آن‌ها با mediaهای متفاوت جدا می‌کند که به دو فاز تقسیم می‌شوند: ایستا (stationary) و متحرک (mobile). آنالیز اتوماتیک آمینواسید نیاز به HPLC دارد که از یک فاز مایع متحرک که با پمپ فشار بالا در طول یک ستون به پیش رانده می‌شود ، استفاده می‌کند. تزریق نمونه می‌تواند اتوماتیک یا دستی باشد.
پنـج تکنیـک پـایه‌ی HPLC وجود دارند: جذب سطحی ، فاز پیوند یا پارتیشن ، فاز معکوس ، تبادل یونی و طرد اندازه (size exclusion). کروماتوگرافی جذب سطحی ، اجزا را بر اساس تفاوت در حلالیت و قدرت اتصال به جاذب سطحی از هم جدا می‌کند. در کروماتوگرافی پارتیشن-فاز ، فازهای ایستا و متحرک ، مایعات مخلوط نشدنی اند و اجزا بر اساس نسبت حل شدن آن در این دو فاز از هم جدا می‌شوند. کروماتوگرافی فاز معکوس ، مشابه با تکنیک پارتیشن است به جز این که قطبیت دو مایع معکوس است. کروماتوگرافی تبادل یونی از رزین‌های تبادل یونی برای فاز ایستا و از یک محلول بافر به عنوان فاز متحرک استفاده می‌کند. کروماتوگرافی طرد اندازه از یک ماده‌ی packing متخلخـل استفـاده مـی‌کند که مولکول‌های بزرگ‌تر را نگه داشته و به مولکول‌های کوچک‌تر اجازه ی عبور می‌دهد و به این وسیله اجزا را بر اساس اندازه‌ی مولکولی جدا می‌کند.
اجزای پایه‌ی یک سیستم HPLC ، مخزن حلال ، پمپ فشار بالا ، تزریق کننده‌ی نمونه ، ستون تحلیلی ، دتکتور ، ثبت کننده‌ی داده و میکروپروسسور هستند. مخزن حلال ، فاز متحرک را دربرمی‌گیرد. پمپ که یک یا دو پیستون رفت و برگشتی دارد ، cam یا چرخ دنده‌هایی دارد که پیستون را به داخل و خارج از پمپ حرکت می‌دهند. در مود پرکردن ، پیستون از محفظه بیرون کشیده می‌شود و مایع از مخزن حلال به محفظه‌ی پمپ کردن کشیده می‌شود. در مود پمپ کردن ، شیر یک‌طرفه‌ی ورودی بسته شده و سوپاپ خروجی با رانده شدن مایع توسط پیستون به درون ستون باز می‌شود. یک مشکل این نوع پمپ ، طبیعت پالسی جریان حلال است ؛ البته اغلب سیستم‌ها یک مکانیزم دمپ کردن برای کنترل این اثر دارند. پمپ‌های موجود در آنالایزرهای آمینواسید معمولا از فشارهای در بازه‌ی ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ پوند بر اینچ مربع (psi) استفاده می‌کنند.
تـزریـق کننـده‌ی نمـونـه ، آن را وارد ستـون مـی‌کند. تزریق کننده‌ی حلقه-ثابت که پرکاربردتر از انواع دیگر است با استفاده از یک سرنگ غیرکالیبره پر می‌شود ؛ حجم نمونه با اندازه و قطر داخلی حلقه‌ی نمونه تعیین می‌شود. تزریق کننده‌های با حجم متغیر از یک سرنگ کالیبره شده برای تزریق حجم دقیقی از نمونه به داخل حلقه استفاده می‌کنند.
ستون تحلیلی ، فاز ایستا را دربر می‌گیرد و مهم‌ترین بخش سیستم جداسازی است. معمولا متشکل از استیل ضدزنگ است که می‌تواند تا فشار psi 10000 را تحمل کند. طول ستون بین ۱۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر و قطر داخلی آن از ۲ تا ۵ میلی متر است. ماده ی packing ستون باید حداقل حجم مرده را داشته باشد و ماکزیمم کارائی را تضمین کند (یعنی پیک‌های باریک روی کروماتوگرام) دو نوع ستون precolumn – و ستون گارد – از ستون تحلیلی محافظت می‌کنند. precolumn بین پمپ و دریچه‌ی تزریق واقع شده است و در آنالیز اسیدآمینه ، آمینواسیدهای استخراج شده را جدا می‌کند. ستون گارد که بین تزریق کننده و ستون تحلیلی قرار گرفته است ، با جمع آوری هر گونه مواد باقی مانده یا هر گونه ذرات معلـق کـه ممکـن اسـت آنجـا جمع شوند ، طول عمر ستون تحلیلی را افزایش می‌دهد. ستون‌های HPLC زمانی که با ذرات متخلخل کوچک (۵µm , 3µm یا ۱۰µm) استفاده می‌شوند ، بسیار کارا هستند. اندازه‌ی ذرات باید تا حد امکان یکنواخت باشد. ذرات کــروی و بــا شـکــل نــامنظـم در دستـرس هستند ؛ ستون‌های packed با این ذرات به نظر بـادوام تـر مـی‌رسند و در فشارهای کمتر عمل می‌کنند.
در LC تبادل یونی ، فاز ایستا یک رزین تبادل یونی است که ترکیبات را بر اساس علامت و دامـنـه‌ی بـارهـای یـونـی آنـهـا جـدا می کند. یک مـحـلــول آبــی بــه عـنـوان فـاز مـتـحـرک اسـتـفـاده مـی‌شـود. رزیـن‌هـا که پشتیبان‌های (supports) پـلـیـمــراز شــده هـسـتـنــد ، از هـیــدروکــربــن‌هــا بــا گـروه‌های عاملی یونیزه شده تشکیل شده‌اند. آن‌هـا که به صورت دانه دانه یا ذره‌ای موجود هستنـد ، counterion (یـونـی کـه بـرای حفـظ بار خـنثـای الکتـریکـی ، همـراه یـک نمـونـه‌ی یـونـی است) قابل مبادله‌ای دارند که بار مخالف گروه عاملی دارد (یعنی مبدل‌های کاتیون گروه‌های اسـیـدی و مـبـدل‌هـای کـاتـیـون گروه‌های بازی دارنـد.) کـاتـیـون نـمـونـه (X+) از رزین مبادله‌ی کــاتـیــون (اغـلــب بــرای آمـیـنــواسـیـدهـا اسـتـفـاده مـی‌شـود) بـا یـون‌های فاز متحرک (Y+) بر سر مکـان‌های یونی روی پشتیبان رقابت می کند. شکل سوم نشان می‌دهد که چگونه counterionها توسط کاتیون‌های نمونه جایگزین می‌شوند و با گروه‌های عاملی پیوند می‌دهند. مولکول‌های بی بار و آنیون‌ها در طول ستون جریان یافته و از کـاتیون‌های نمونه جدا می‌شوند. یون دیگر با میل بالاتر یا مقادیر زیادی از counterion مشابه ، می‌تواند برای شستن کاتیون‌های نمونه استفاده شــــود. در ایــــن روش هــمـچـنـیـــن ninhydrin بـــا اسیدآمینه‌های آزاد واکنش می‌دهند و می‌توان نـتـیـجه را در بازه‌ی قابل مشاهده‌ای تشخیص داد. هـمـچنین می‌توان بسته به فاز ایستا و یون نمونه ای که در ستون استفاده می‌شود ، شستشو را با کنترل کردن pH فاز متحرک تنظیم کرد.
در LC فاز معکوس ، معمولا قبل از وارد کردن نـمـونه به ستون ، یک معرف derivatizing به آن افزوده می‌شود. فاز متحرک ، قطبی و فاز ایستا غـیـرقـطـبـی اسـت ؛ بـه ایـن وسـیـلـه آمـیـنـواسیدها می‌توانند با گروه‌های عاملی خود (آمین‌ها) که در فاز عادی به شدت به سیلیس (silica) جذب مــی‌شــونــد ، جــدا شــونــد. packing غـیـرقـطـبـی ، هیدروکربن‌هایی هستند که به صورت شیمیایی بـه یـک پـایـه‌ی سیلیس متصل شده‌اند و اجازه می‌دهند که ترکیبات قطبی بیشتری در ابتدا جدا شوند. فاز متحرک قطبی می‌تواند متشکل از استونیتریل ، الکل‌های آلیفاتیکی ، آب ، تتراهیدروفورات و یا ترکیبی از این حلال‌ها باشد.
دتکتور با تکیه بر تغییر در خاصیت عمده‌ی فاز متحرک و اجزای نمونه ، مانند ضریب شکست (تغییر رنگ) یا بر اساس یک ویژگی مشخصه از اجزای نمونه مانند جذب UV یا فلورسانس ، ترکیبات را همین طور که از ستون شسته می‌شوند ، کمی می‌کند. پراستفاده‌ترین دتکتور ، فتومتر قابل رؤیت UV با طول موج ثابت یا متغیر است که می‌تواند مقادیر در حد نانوگرم را تشخیص دهد. دتکتور دیگر ، فلئورومتر ، حساسیت بالائی نسبت به ترکیبات فلئورسنت دارد و می‌تواند مقادیر در حد پیکوگرم را تعیین کند.
مشکلات گزارش شده
زمانی که بافرها توسط میکروارگانیزم‌ها ، به ویژه گونه‌های Pseudomonas آلوده می‌شوند ، مشکلاتی ممکن است ایجاد شوند. این آلودگی می‌تواند منجر به از دست رفتن arginine شده و نیز روی بازیافت اسیدامینه های دیگر هم اثر بگذارد. نگهداری نمونه‌ها به مدت حتی ۲۴ ساعت ، می‌تواند سطح آمینو اسید در پلاسما را تغییر دهد؛ بنـابـرایـن نمـونـه‌هـا بـاید در اسرع وقت آنالیز شوند. از آنجا که برخی از معرف‌های derivatizing ناپایدار هستند ، لذا اسیدآمینه‌های مشتق شده باید سریعاً ارزیابی شوند و تکرار کردن تست‌ها ممکن است منجر به تولید نتایج تکرارپذیر نشود. ممکن است در هنگام استفاده از دریچه‌های حلقه ثابت ، در اثر آلودگی ایجادشده از نمونه‌ی قبلی نتایج تولید شده غیرصحیح شوند. دریچه باید قبل از بارگذاری ۵ تا ۱۰ مرتبه با جریان سریع شسته شود.
روش‌هـای مختلـف استـانـداردسـازی محـدودیـت‌هـایـی دارند. با استانداردسازی خارجی ، میزان نمونه‌ی از دست رفته – هم در طول گام‌های آماده سازی و هم قبل از آنـالیـز کـرومـاتـوگـرافـی – و نیـز میـزان تـزریـق نمـونـه متغیر است. تحت شرایط نرمال ، استاندارد داخلی نباید در نمونه وجود داشته باشد: مشکل بودن اندازه گیری صحیح دو پیک می تواند دقت را محدود کند.
استفاده از ظروف شیشه‌ای بدون پوشش در آنالایزرهای اتوماتیک ممکن است ایمنی پرسنل آزمایشگاه را به خطر بیاندازد ؛ زیرا ریسک شکستن شیشه‌های بافر یا حلال وجود دارد. یک مورد که گزارش شده است مربوط به شکسته شدن یک شیشه بوروسیلیکات در آنالایزر آمینواسید است. آژانسی که این حادثه را گزارش کرد ، توصیه می‌کند که آزمایشگاه‌هایی که از ظروف شیشه‌ای با پوشش پلاستیک استفاده می‌کنند ، در مورد این که آیا این ظروف شیشه‌ای برای کاربرد موردنظر آن‌ها قابل استفاده است یا نه ، با تولیدکننده مشورت کنند ؛ چرا که پوشش‌های پلاستیکی متفاوت ، در برابر مواد شیمیائی مقاومت‌های مختلفی دارند و خواص آن‌ها در دماها و فشارهای مختلف ، هم متفاوت است.
توصیه‌های خرید
توصیه‌های ECRI
مشخصـات تـوصیـه شـده تـوسط ECRI برای این که آنالایزر اسیدآمینه که حداقل الـزامـات کـارائـی را داشتـه باشد ، به سه دسته تقسیم می شوند: “الزامی” ، “ترجیح داده می‌شود” و “اختیاری”. “الزامی” ، ویژگی‌هایی را مشخص می‌کند که دستگاه باید داشته بــاشــد تــا بـتـوانـد عملکـرد مـوردنظـر را انجـام دهـد. “تـرجیـح داده مـی‌شـود” یعنـی ایـن مشخصه‌ها ، عملکرد تست یا سادگی استفاده از دستگاه و لذا میزان مؤثر بودن آن را بهبود می‌دهند. ویژگی‌های “اختیاری” ، آن‌هایی هستند که تأثیری روی انجام عملکرد ذاتی دسـتـگـاه نـدارنـد ، امـا وجـود آن‌هـا کـاربـردهـای اسـتـفـاده از دستگاه را با فراهم کردن گزینه‌های تست وسیع‌تر یا کم کردن کارهای انجام شده توسط کاربر ، توسعه می‌دهد و امکان استفاده از دستگاه تحت شرایط مختلف را فراهم می‌کند.
مؤسساتی که قصد خرید آنالایزر آمینواسید دارنـد ، بـاید به مشخصه های اتوماتیک دستگاه توجه کنند. یک‌سری از مشخصه‌های اتوماتیک برای تسهیل آنالیز نمونه مطلوب‌اند. به عنوان مثال تزریق اتوماتیک نمونه نسبت به تزریق آن به صورت دستی ترجیح داده می‌شود. این ویژگی احتمال خطای کاربر را حذف می‌کند و تضمین مــی‌کـنــد کـه تمـام نمـونـه‌هـا بـه صـورت مشـابـه دستکاری می‌شوند. شستشو با فشار زیاد آب بـعـد از آنـالـیـز کـردن نـمـونه تضمین می‌کند که آنالایزر برای نمونه‌ی بعدی به صورت مناسبی آماده شده است و آلودگی در مقادیر خوانده شده تــداخـل ایـجـاد نـمـی‌کـنـد. تـوصـیـه مـی‌شـود کـه آنـالایـزرهـای آزمـایشگـاه‌هـای بـالینـی بتوانند با سـیـستـم اطـلاعـات آزمـایشگـاهـی (LIS) ارتبـاط برقرار کنند تا جمع آوری و گزارش دهی نتایج تـسـت‌هـای تـشـخـیـصـی راحـت‌تـر بـاشد. آنالیز همچنین باید قادر به نمایش نتایج و اطلاعات دیگر هم روی مانیتور و هم ارسال آن‌ها به چاپگر باشد.
سـتـون نـمـونـه بـایـد از یـک مـاده‌ی ضـدزنگ سـاخـتـه شـود تا از طول عمر کافی آن اطمینان حاصل شود. ستون باید عموماً طول ۱۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر و عرض ۲ تا ۵ میلی متر داشته باشد. اندازه‌ی ذرات باید تا حد امکان یکنواخت باشد تـــا جـــداســـازی کــافــی نـمــونــه تـضـمـیــن شــود. پـمـپ‌هـای دوپـیستونی ، تک پیستونی و syringe eluent همگی قابل قبول‌اند. پمپ باید محدوده فشار حداقل psi 2000 داشته باشد.
ملاحظات دیگر
ایده ال این است که موسسات قبل از خرید یک آنالایزر اسیدآمینه ، آن را به مدت چند هفته در یک محیط کلنیکی بررسی کنند. با این کار می تـوانـند مشخصه های ادعا شده توسط سازنده (مانند صحت فلوی پمپ ، پایداری و حساسیت دتکتور) را با توجه به بار کاری و انواع نمونه‌های موجود در آزمایشگاه چک کنند. از آنجا که در کــار بـا هـر نـمـونـه‌ای از مـایـعـات بـدن ، ریـسـک عفـونـت وجـود دارد ، خـریـداران بـایـد به خرید دستگاه‌هایی فکر کنند که تماس اپراتور با نمونه‌ها را حداقل کند. از نظر قوانین CLIA آزمایشگاه‌ها باید گواهینامه ای را که توسط دولت صادر می شود اخذ کنند. به منظور اخـذ گـواهینـامـه آزمـایشگـاه بـایـد تمـام استانداردهای مربوطه را که توسط پیچیدگی تست‌های انجام شده تعیین می‌شوند ، برآورده کنند. مجموعه استانداردهای تعیین شده توسط CLIA به حوزه‌هائی مانند مدیریت تست بیمار ، کنترل کیفیت (QC) ، تست مـهــارت ، صـلاحیـت کـارمنـدان و بـرنـامـه‌ی تضمیـن کیفیـت (QC) اعمـال مـی‌شـونـد. هزینه‌های گواهینامه بسته به سطح پیچیدگی و حجم تست‌ها تغییر می‌کنند. اطلاعات جدید در مورد الزامات مربوط به مقررات CLIA در آدرس http://www.cms.gov/clia قابل دسترسی هستند.
آزمایشگاه‌ها باید قبل از خرید یک دستگاه جدید یا ارتقا دادن دستگاه‌های موجود ، مقررات CLIA را که به آن‌ها و دستگاه موردنظر اعمال می شود ، به صورت کامل بررسی کنند. ممکن است در برخی موارد خرید یک دستگاه یا ارتقا دادن یک دستگاه موجود ، رده‌ی پـیـچـیـدگـی روش را تغییر دهد و حتی نیاز به آموزش بیشتر کارمندان و اخذ گواهینامه‌های جدید و نیز تغییر در برنامه‌های QA ، تست‌های مهارت و QC و دیگر روش‌های آزمایشگاه ایجاد کند.
مهار هزینه‌ها
مشخصه‌های کارائی زیر را می‌توان برای ارزیابی سودمندی کلی یک آنالایزر و نیز هزینه‌های عملکردی طولانی مدت آن استفاده کرد:
قدرت تفکیک ستون: توانائی ستون LC در جداسازی یک نمونه به اسیدآمینه‌های جزء آن که توسط یک کنترل مشخص تعیین می‌شود. تفکیک پذیری ضعیف نیاز به انجام مکرر تست‌ها با دستگاه‌های دیگر را ایجاد می‌کند و یا در صورت عدم تشخیص غیرصحیح بودن نتایج ، منجر به تشخیص اشتباه بیماری می‌شود.
نگهداری نمونه: مدت زمانی که برای پردازش نمونه در ستون کروماتوگرافی نیاز است. طولانی بودن این زمان می‌تواند درآمد و بهره وری آزمایشگاه در طولانی مدت را کم کند.
بازه‌ی تحلیلی: بازه‌ای از غلظت که در آن دتکتور می‌تواند یک ترکیب آمینواسید خاص را اندازه گیری کند. خریداران باید این مقادیر را تحت شرایط آزمایشگاه‌های خود به دقت چک کنند ، زیرا بازه‌های واقعی ممکن است بسیار متفاوت از مقادیری باشند که توسط تولیدکننده ذکر شده‌اند.
نسبت پاسخ به نویز: توانائی دستگاه در تفکیک بین سیگنال اسیدآمینه‌ی تحت آنالیز و سیگنال‌های اضافی از منابع دیگر. آنالایزرهای با نسبت‌های پاسخ به نویز کم نتایج تست غیرقطعی تولید کرده و لذا اغلب نیاز به تکرار تست دارند.
قطعیت: توانائی دتکتور برای اندازه گیری تنها ترکیب انتخاب شده. اگر آنالایزر نتواند بین آمینواسید انتخابی با مواد دیگر با خواص مشابه تمایز قائل شود ، هر دوی آن‌ها را در اندازه‌گیری آنالیت وارد می‌کند. دستگاه‌هایی که یک ماده‌ی غیرمرتبط را در اندازه گیری وارد می‌کنند ، ممکن است نتایجی تولید کننـد کـه منجر به تشخیص اشتباه شوند و نیاز باشد که با صرف هزینه‌ی زیاد ، تست‌ها دوباره روی دستگاه دیگری تکرار شوند.
دقت: دقت بالا که معیاری از نزدیکی نتایج تـســت در تـکــرارهــای مـخـتـلـف اسـت ، نـه تنهـا حـسـاسـیـت بـالاتـر دسـتـگـاه در تـعیین تغییرات شرایط بیمار را نشان می دهد ، بلکه همچنین نیاز بــه تـکـرار تـسـت‌هـا بـرای تـأیـیـد صـحـت نـتـایـج تست‌های اولیه را کم می‌کند. دقت به صورت عـددی بـر حسـب ضـریـب تغییـرات (CV) بیـان می‌شود که CV کم دقت بالای دستگاه را نشان می‌دهد.
پــایــداری: آنــالایــزرهــایــی کــه در مـدت استفـاده‌ی طـولانـی ، مقـادیـر خـوانـده شده‌ی با دقــــت بــــالا تــــولـیـــد مـــی‌کـنـنـــد ، مـنـحـنـــی‌هـــای کالیبراسیون بسیار پایداری دارند. این دستگاه‌ها مـمـکـن اسـت نـسـبـت بـه دسـتگاه‌های ناپایدار ، هـزیـنه‌ی عملکردی کمتری داشته باشند ؛ زیرا نـیـاز بـه کـالـیـبـراسـیـون کـمـتـری دارنـد. پایداری مـعــرف هــم بـسـیــار مـهـم اسـت ، زیـرا بـرخـی از مـعــرف‌هــا در زمــان کــوتــاهــی بـعــد از ایــن کــه درآنـالایـزر قـرار داده شـدند ، کارائی خود را از دسـت مـی‌دهنـد. معـرف‌هـایـی کـه بـه خـاطـر از دست رفتن تأثیرشان یا به خاطر آلوده شدن باید دور ریـخـتـه شـوند هزینه‌های تست را افزایش می‌دهند.
Carryover: مواد باقی مانده از نمونه‌ی قـبـلـی در حـلـقـه‌ی تـزریـق کـنـنـده‌ی نمونه. این موضوع در اثر شستشوی ناکافی حلقه با محلول شستشو پیش می‌آید. Carryover می‌تواند منجر به تولید مقادیر اشتباهاً بالا یا پایین در نتایج شود و نیاز به انجام مجدد تست ایجاد کند یا اگر نتوان این مشکل را با تصحیح سیکل شستشو حل کرد ، حتی ممکن است نیاز به تعطیل کردن دستگاه باشد.
مدت خاموشی دستگاه در شبانه روز: زمانی که آنالایزر تحت تعمیر و نگهداری روتین است یا برای حل مشکل و تعمیر ، خاموش می شـود. دسـتـگـاهـی که نیاز به تعمیر و نگهداری مـکـرر دارد یـا قـابـلـیـت اطـمـیـنـان ضـعـیـفی دارد ، نمی‌تواند پاسخگوی یک بار کاری طبیعی باشد و آزمایشگاه باید برای سرویس کردن آن (حتی در صورت وجود یک قرارداد سرویس خوب) دائماً هزینه کند و به علاوه درامدهای تست را هم از دست می‌دهد. تحت این شرایط وجود یک آنالایزر پشتیبان قابل اطمینان ضروری است.
خریداران باید تلاش کنند یک گارانتی مکتوب از تأمین کننده‌ی دستگاه بگیرند که در آن مدت زمان تقریبی که دستگاه قبل از نیاز به سرویس می‌تواند به صورت طبیعی کار کند مشخص شده باشد. در گارانتی باید تعیین شده باشد که اگر دستگاه زودتر از این موعد دچار مشکل شد یا این که بعد از سرویس به صورت نابهنگام دچار مشکل شد ، تأمین کننده باید هزینه‌ای را پرداخت کند.
کاربران فعلی آنالایزر ، منابع اطلاعاتی ارزشمندی در مورد کیفیت ، قابلیت اطمینان و کارائی کلی دستگاه هستند. خریداران باید در هنگام ارزیابی دستگاه ، از تولیدکنندگان بخواهند که یک لیست ویرایش نشده از مشتری‌های خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند.
ارتقاء دادن / واسطه: خریداران باید این نکته را در نظر بگیرند که آیا آنالایزر قابلیت کـار بـا سخـت افزار ارتقاء داده شده در آینده را خواهد داشت و آیا می تواند به سایر دستگاه‌ها در آزمایشگاه (به عنوان مثال به آنالایزرهای شیمی) که می‌توانند پارامترهای بیشتری فراهم کنند ، متصل شوند. در برآورد هزینه‌ها در یک محدوده زمانی مشخص ، باید هزینه‌های مربوط به ارتقای نرم افزار را هم وارد کرد.
انعطـاف پذیری: برخی از آنالایزرهای آمینواسید را می‌توان برای کاربردهای دیگر مانند مانیتورکردن داروهای درمانی و ارزیابی ویتامین‌ها ، هورمون‌های خاص و شاخص‌های فیزیولوژیک (مانند کراتینین) استفاده کرد. دستگاه‌هایی با این انعطاف پذیری برای آزمایشگاه ارزش زیادی دارند ؛ زیرا برای بازه‌ی وسیعی از کاربردها قابل استفاده‌اند و می‌توان از آن‌ها به عنوان پشتیبان برای دستگاه‌های تخصصی استفاده کرد. همچنیـن ایـن دستگـاه‌هـا بـه کـاهـش تعـداد ایستگـاه‌هـای کـاری در آزمـایشگاه کمک می‌کنند.
بیمـارستـان‌ها باید برای تأمین مواد مصرفی (مانند معرف‌ها ، گازهای کالیبراسیون و کنترل) ، بـرنامه‌های آموزشی و قراردادهای خدماتی با بهترین قیمت ممکن در زمان خرید مذاکره کنند. آن‌ها همچنین باید این انتخاب را داشته باشند که در انتهـای مـدت زمان گارانتی ، بتوانند قرارداد سرویس را قبول کرده یا رد کنند.
مراحل توسعه
پیشرفت‌های تکنولوژیک در HPLC منجر به بهبود تکنیک‌ها در آنالیزآمینو اسید و تنوع بیشتر تجهیزات HPLC شده است که به نوبه ی خود ، بـهـــره‌ی بـــازار را افـــزایــش داده اســت. LC فــاز معکـوس بـه صـورت گستـرده‌ای پذیرفته شده اسـت ، زیـرا مـی‌تـواند زمان چرخش را بدون از دست دادن حساسیت کم کند. به علاوه برخی از مـعــرف‌هــای مشتـق کننـده‌ی HPLC مـی‌تـواننـد مـشـتـقـات پـایـداری بـا آمینواسیدها ایجاد کنند. سـیـستم‌های مشتق کردن آنلاین حساسیت را بهبود داده و ورودی دستی را کاهش می‌دهند.
مـیـکـروپـروسسورهای پیشرفته امکان ایجاد سیستم‌های آنالایز آمینواسید کاملا اتوماتیک را فراهم کرده و به علاوه زمان چرخش را کاهش داده‌انـد. ایـسـتـگـاه‌هـای کـاری کـامـیـپـوتر امکان تـولـیـد اتـومـاتـیـک مـنـحـنـی‌هـای کالیبراسیون از اسـتــانـداردهـا ، اتـومـاتـیـک کـردن سـیـسـتـم کروماتوگرافـی ، ورود سـریـع داده و ذخیره‌ی سریع نتایج تست و ارتباط داده با سیستم‌های کامپیوتری در آزمایشگاه و بیمارستان را فراهم مــی‌کننـد. تکنـولـوژی آنـالایـزر در کـاربـردهـای تـشـخـیـصـی و نـیـز کـاربـردهـای تـحقیقاتی مفید است.
منبع: ماهنامه مهندسی پزشکی
