آناتومی قلب
قلب، عضوی است عضلانی و همچنین اندامی مهم در سیستم قلبی-عروقی بدن انسان و سایر پستانداران. وظیفه اصلی قلب، پمپاژ خون به تمام اجزای بدن است تا اکسیژن و مواد غذایی لازم برای سلولها و بافتها را تأمین کند. همچنین، قلب نقش مهمی در حفظ تعادل دمای بدن ایفا میکند و مواد زائد و سموم را از بدن دفع میکند.
قلب در ناحیه قفسه سینه قرار دارد و با توجه به شکل و طراحی آن، به دو بخش اصلی تقسیم میشود: بخش راست و بخش چپ. قلب بطنی و دو آتریوم نیز دارد که هر یک دارای وظایف خاصی در سیستم قلبی-عروقی دارند.
آتریومها: ۱. آتریوم راست: دریچه ورودی راست را به گردش خون به داخل قلب از طریق ورید بالا (سوپریور وِنا کاوا) و ورید تحتانی (اینفریور وِنا کاوا) مجهز است. ۲. آتریوم چپ: دریچه ورودی چپ را به گردش خون به داخل قلب از طریق دو ورید ریهای (پولموناری وِنا کاوا) مجهز است.
بطنها: ۱. بطن راست: به گردش خون اکسیژندار از قلب به سر و گردن و همچنین به ریهها از طریق شریان ریوی (آرتری پولموناری) میپردازد. ۲. بطن چپ: به گردش خون اکسیژندار از قلب به سایر اندامها از طریق شریان بزرگ بدن (آرتری اورتا) میپردازد.
همچنین، قلب دارای مجموعهای از دریچههاست که جهت جلوگیری از برگشت خون به عقب در جریان خون داخل قلب و عروقی که به آن وصل میشوند، کار میکنند. دریچههای قلب شامل دریچه تریکوسپید (دریچه بین آتریوم راست و بطن راست)، دریچه آئورتیک (دریچه بین بطن چپ و آرتری اورتا)، دریچه پولموناری (دریچه بین بطن راست و آرتری پولموناری) و دریچه میترال (دریچه بین آتریوم چپ و بطن چپ) هستند.
قلب همچنین دارای سیستم عصبی خودش است که به طور خودکار و بدون نیاز به کنترل آگاهانه عملکرد قلب را تنظیم میکند. این سیستم عصبی شامل گره سینوسیال (گرهای در آتریوم راست که نیروهای الکتریکی را تولید میکند و میتواند متوقف کنندهی ضربان قلب باشد) و سیستم باندل هیس-پورکینژ (یک سیستم هدایتی است که به نقش پراپاژ نیروهای الکتریکی در انتقال آنها از گره سینوسیال به سایر اجزای قلب میپردازد) میباشد.
این توضیحات مربوط به آناتومی ساده قلب است و اطلاعات بیشتر دربارهی ساختار دقیق قلب و عملکرد آن، شامل جزئیات میکروسکوپیک و همچنین بیماریها و مشکلات قلبی، ممکن است مورد نیاز باشد.
قلب از چهار حفره تشکیل شده است.۲ حفره سمت راست(دهلیز و بطن راست) و۲ حفره در سمت چپ (دهلیز و بطن چپ) قرار دارند. این چهارحفره به شکل دو پمپ مجاور هم عمل میکنند که هریک از آنها خون را به یک سیستم کاملاً متفاوت گردش خون ارسال میکنند.
قلب راست و چپ قلب توسط یک دیواره از یکدیگر جدا شده که مانع از حرکت جریان خون از یک سمت قلب به سمت دیگر میگردد پس خون دو سمت قلب هیچ ارتباطی با هم ندارند.
سمت راست قلب، خون وریدی بدون اکسیژن را به دستگاه گردش خون ریوی میفرستد که خون بدون اکسیژن در بافت ریه از اکسیژنی که ما تنفس میکنیم، غنی میشود. سمت چپ قلب، خون حاوی اکسیژن و مواد غذایی را به تمام قسمتهای بدن جهت مصرف میفرستد.
دهلیزها حفره هایی از قلب هستند که خون را از خارج فلب (دهلیز چپ خون را از ریه ها و دهلیز راست از سایر قسمتهای بدن) دریافت میکند.
بطنها حفره هایی از قلب هستند که خون را به خارج از قلب پمپ مینمایند. هر دو پمپ سمت راست و سمت چپ قلب، همزمان و هماهنگ با یکدیگر عمل میکنند. ابتدا دو دهلیز و سپس دو بطن همزمان با هم منقبض شده و پس از انقباض، همزمان با هم استراحت می نمایند.
اندوکارد : لایه پوشاننده قسمت داخلی قلب را گویند.
پریکارد : لایه و پرده پوشاننده در خارج قلب را گویند.