فرمانتور دستگاهی است که شرایط بهینه را برای رشد میکرو ارگانیسم‌ها مثل قارچ و باکتری و مخمر فراهم می‌کند. میکرو ارگانیسم‌ها در این شرایط خاص، بهتر و بیش‌تر رشد وفعالیت خواهند کرد. استفاده از فرمانتور به میکرو ارگانیسم‌ها این امکان را می‌دهد که پیش از انتقال به مرحله‌ی تولید بیش از ده نسل رشد کنند. با اضافه کردن مخمرها تحت محیط بسته ای بر روی مواد کربوهیدراتی عمل فرمانتاسیون توام با حرارت و فشار صورت گرفته و تولید و ایجاد الکل می گردد .با این دستگاه می‌توان پارامترهای محیطی از جمله pH، دما و فوم را مدام کنترل کرد. در صورت به هم خوردن تعادل محیط رشد میکرو ارگانیسم، دستگاه با هشدار دادن اپراتور را از تغییر نامناسب شرایط آگاه می‌کند.
تاریخچه فرمانتور
مراحل تخمیر هزاران سال قبل شناخته شده است. اما عمدتا در آن زمان از گلوکز موجود در میوه های مختلف، دانه ها و قارچها جهت تولید الکل استفاده می شد که بعدا به مصرف انسان می رسید. در گذشته از باکتریها جهت تخمیر انگور استفاده می شد. باکتریها قند موجود در انگور را مورد مصرف قرار می دادند و تولید الکل و دی اکسید کربن می کردند. برای افزایش مقدار الکل موجود در مشروب مقداری شکر می افزودند. هدف اصلی استفاده از فرمانتور در گذشته تولید مشروب به روش صنعتی بود که با گذشت زمان و پیشرفت علم جهت ساخت ترکیبات مفید مورد استفاده قرار گرفت.
فرمانتور ها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند:
·فرمانتورهای آزمایشگاهی
.فرمانتورهای صنعتی
اجزای اصلی فرمانتور شامل موارد زیر است:
۱٫ وسل (Vessel)
۲٫ هیتر
۳٫ موتور
۴٫پانل (Panel)
۵٫ترنس میتر (Transmitter)
۶.صفحه‌ی نمایش (Monitor)
اجزای تشکیل دهنده فرمانتور آزمایشگاهی به نام Minifor :
-پایه صفحه تنظیم و اندازه گیری (panel)
-ظرف تخمیر همزن
-کنترل کننده دما- کنترل کننده و اندازه گیری pH
-تنظیم کننده و اندازه گیری ورودی هوا
خروجی هوا تلقیح و مجرای نمونه برداری
پمپ Peristalticو برنامه نرم افزاری کامپیوتر جهت کنترل فرایند تخمیر
کاربردهای فرمانتور
• تولید مواد اکتیو ، انواع داروها و واکسن‌ها برای دستیابی به درمان بسیاری از انواع بیماری‌ها (به خصوص هپاتیت، ایدز و سرطان)
• تولید انواع سرمهای مختلف
• تولید سموم ( مثال : زهر دیفتری به روش کشت معلق در فرمانتور)
استفاده از فرمانتور در پروژه های تحقیقاتی نظیر:
• تولید DNA پلاسمیدی جهت ایمن سازی با واکسن ژنی در فرمانتور به روش تخمیر پیوسته با کنترل میزان اکسیژن حل شده و pH
• مقایسه تولید بتاکاروتن توسط کپک (Blakeslea trispora) در فرمانتورهای پانزده لیتری همزن دار و هفتاد و پنج لیتری ایرلیفت
• دست یابی به روش تولید انبوه واکسن شاربن علامتی در فرمانتور
